Process of Getting Disability Certificate in India
ପ୍ରସ୍ଥାବନା:
ଭାରତରେ ଶାରୀରିକ ଏବଂ ମାନସିକ ଅସମର୍ଥତା ସହିତ ବ୍ୟତୀତ ଲୋକମାନେ ସମାଜ ଓ ରାଜନୀତିକ ସମ୍ପ୍ରେକ୍ଷାରେ ଅନେକ ପ୍ରତିବନ୍ଧନ ମୁକାବିଲା କରୁଛନ୍ତି। ସେହିପରି ଏହି ଲୋକମାନଙ୍କର କ୍ଷେମତା ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଦାନ କରିବା ଏକ ଆବଶ୍ୟକତା। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଏହି ଶାରୀରିକ ଏବଂ ମାନସିକ ଅସମର୍ଥତା ସହିତ ବ୍ୟତୀତ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ସ୍ୱୟଂ ସାର୍ଥକତା ଅର୍ଜନ କରିପାରିବେ। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଏହି ଲୋକମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଅସମର୍ଥତା ପାଇଁ ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ନେବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରନ୍ତି। ଏହି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ଦ୍ୱାରା ସେମାନେ କେତେକ ସହାୟତା ସେବା, ଶ୍ରମ ନିୟମିତିକ ଛାଡ଼, ଏବଂ ଅନେକ ସରକାରୀ ସହାୟତା ପ୍ରାପ୍ତ କରିପାରିବେ।
ବିଶେଷତ:
ଏହି ଲେଖାରେ ଆମେ ସେହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପ୍ରତି ବିସ୍ଥୃତ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବା। ସେହିପରି, ଦିସାବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ କିଏ କେମିତି ଦାବି କରିପାରିବେ, କଉଁ କଉଁ ଦଲିଲ୍ ଆବଶ୍ୟକ, ଏବଂ ସେହି ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଦିଗରେ କେଉଁ ସରକାରୀ ନିୟମ କରାଯାଇଛି, ସେଗୁଡିକୁ ଆଲୋଚନା କରିବା।
- ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ କ’ଣ?
ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ହେଉଛି ଏକ ଆଧିକାରିକ ଦଲିଲ୍, ଯାହା ଏହି ଦେଶର ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଦ୍ୱାରା ଇସ୍ତେମାଲ ହୁଏ, ଯାହା ଏକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ଶାରୀରିକ କିମ୍ବା ମାନସିକ ଅସମର୍ଥତା ପ୍ରମାଣିତ କରେ। ଏହି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ଯଦି ବ୍ୟକ୍ତି କିଛି ସାର୍କାରୀ ସହାୟତା, ଶ୍ରମ ନିୟମିତିକ ଛାଡ଼, କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କିଛି ସେବା ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି। - ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଯୋଗ୍ୟତା
ଆପଣ ଯଦି ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣଙ୍କର କିଛି ନିୟମିତ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିବାକୁ ହେବା। ସେଗୁଡିକ ହେଲେ: - ଅସମର୍ଥତାର ପ୍ରମାଣ: ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ଶାରୀରିକ କିମ୍ବା ମାନସିକ ଅସମର୍ଥତା ଶକ୍ତି ସଂଖ୍ୟାକୁ 40% କିମ୍ବା ତାହାଠାରୁ ଅଧିକ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ।
- ଯୋଗ୍ୟତା: ଯଦି ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ଅସମର୍ଥତାକୁ ପ୍ରମାଣିତ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନେ ଏହି ପ୍ରମାଣ ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ସମ୍ପର୍କିତ ଡାକ୍ତରୀ ରିପୋର୍ଟ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ।
- ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତି ପ୍ରକ୍ରିୟା
- ପ୍ରୟୋଜନୀୟ ଦଲିଲ୍ ସଂଗ୍ରହ:
ପ୍ରଥମେ, ଯଦି ଆପଣ ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣଙ୍କୁ କିଛି ପ୍ରମାଣ ପତ୍ର ଏବଂ ଦଲିଲ୍ ସଂଗ୍ରହ କରିବାକୁ ହେବା। ସେଗୁଡିକ ହେଲେ:
• ଆଧାର କାର୍ଡ
• ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଚିକିତ୍ସକ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ଶାରୀରିକ ଅସମର୍ଥତା ରିପୋର୍ଟ
• ଚିକିତ୍ସା ସଂସ୍ଥାରେ ଏକ ନିୟମିତ ପରୀକ୍ଷା ରିପୋର୍ଟ
• ପ୍ରାଥମିକ ଚିକିତ୍ସକ ପ୍ରମାଣପତ୍ର (ସେ ଚିକିତ୍ସା କେଉଁଥିରେ ଚାଲୁଛି) - ଚିକିତ୍ସକଙ୍କର ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା
ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଶାରୀରିକ କିମ୍ବା ମାନସିକ ଅସମର୍ଥତା ପ୍ରମାଣିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଡାକ୍ତର ସହିତ ସମ୍ପର୍କ କରି ତାଙ୍କର ଶାରୀରିକ ଅସମର୍ଥତା ପ୍ରମାଣ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବା। - ଲୋକାଲ କଲେକ୍ଟର କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଖରେ ଆବେଦନ
ସେହି ପରେ ଆପଣଙ୍କୁ ସ୍ଥାନୀୟ କଲେକ୍ଟର ବା ପ୍ରଶାସନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ ଆବେଦନ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ। - ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରଦାନ
ଯଦି ସମସ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ଦଲିଲ୍ ଏବଂ ପ୍ରମାଣ ପତ୍ର ଠିକ୍ ଭାବରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ, ତେବେ ସରକାର ଆପଣଙ୍କୁ ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରଦାନ କରିବ। - ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତିର ସୁବିଧା
ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତି ଆପଣଙ୍କୁ କିଛି ବିଶେଷ ସୁବିଧା ଦେଇପାରେ: - ସରକାରୀ ସେବାରେ ସହାୟତା
- ଶ୍ରମ ନିୟମିତିକ ଛାଡ଼
- ପ୍ରାଥମିକ ସାର୍ଥକ ସାମର୍ଥ୍ୟ ପ୍ରମାଣ
- ସ୍କୋଲିଙ୍ଗରେ ଅଧିକ ଛାଡ଼
- ସରକାରୀ ଯାତ୍ରାରେ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରାପ୍ତ
What are the document required for getting a Disability Certificate in India
ଭାରତରେ ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଦଲିଲ୍
ଭାରତରେ ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା ପାଇଁ କିଛି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଦଲିଲ୍ ଏବଂ ପ୍ରମାଣ ପତ୍ର ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ। ଏହି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ଏକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ଶାରୀରିକ କିମ୍ବା ମାନସିକ ଅସମର୍ଥତା ପ୍ରମାଣିତ କରେ, ଯାହା ଏକ ସରକାରୀ ଦଲିଲ୍ ଭାବରେ ସେମାନେ ସାର୍କାରୀ ସେବା, ସାଧାରଣ ଆଧାର କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଅଧିକାରୀ ଶ୍ରେଣୀର ଉପକାର ବା ସହାୟତା ପ୍ରାପ୍ତ କରିପାରିବେ। ଏହି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ ସେହି ସମସ୍ତ ଦଲିଲ୍ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ, ଯାହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିୟମୀୟ ହୋଇଥାଏ।
ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଦଲିଲ୍ ଏବଂ ପ୍ରମାଣ ପତ୍ର: - ଆଧାର କାର୍ଡ (Aadhaar Card):
o ଆଧାର କାର୍ଡ ହେଉଛି ଏକ ଅନिवार୍ୟ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ, ଯାହା ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକଙ୍କର ଅତିକ୍ରମ ହେବା ଏବଂ ପ୍ରମାଣିତ କରିବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ। - ପୋଟୋଗ୍ରାଫ (Photograph):
o ଆବେଦନ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ସେଲ୍ଫି କିମ୍ବା ପରିଚୟ ଛବି ଆବଶ୍ୟକ। - ଡିସଅବିଲିଟି ପ୍ରମାଣ ପତ୍ର (Disability Certificate by Medical Practitioner):
o ଏହି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ, ଆପଣଙ୍କୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଚିକିତ୍ସକଙ୍କ ରିପୋର୍ଟ ଆବଶ୍ୟକ ହେବା। ଏହାରେ ଆପଣଙ୍କର ଅସମର୍ଥତା ପ୍ରକୃତି, ଗୁଣତ୍ତୱ ଓ ପ୍ରକାର ଉଲ୍ଲେଖ ହୋଇଥାଏ। - ବେହାଳ ଚିକିତ୍ସା ରିପୋର୍ଟ (Medical Report from a Recognized Hospital):
o ଚିକିତ୍ସା ସମ୍ପର୍କରେ ଶାରୀରିକ କିମ୍ବା ମାନସିକ ଅସମର୍ଥତା ପ୍ରମାଣିତ କରିବା ପାଇଁ ଚିକିତ୍ସା ସଂସ୍ଥାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ରିପୋର୍ଟ ଆବଶ୍ୟକ। - ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରମାଣପତ୍ର (Primary Health Certificate):
o ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରାଥମିକ ଚିକିତ୍ସକ ଦ୍ୱାରା ଇସ୍ତେମାଲ ହେବାକୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମାପିକା ଓ ଅନ୍ୟ ମାନସିକ ସମସ୍ୟା ପ୍ରମାଣ ପତ୍ର। - ପ୍ରାଧିକାରିକ ପରୀକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରର ଅନୁମତି (Authorization from Local Authority):
o ଯଦି ଆପଣ ଆଧାର କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସରକାରୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଖରେ ଆବେଦନ କରୁଛନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣଙ୍କୁ ସ୍ଥାନୀୟ କଲେକ୍ଟର ବା ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରଶାସନ ଦ୍ୱାରା ଅନୁମତି ଦିଆଯିବ। - ଆବେଦନ ପତ୍ର (Application Form):
o ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ଅଛି। ଏହା ସ୍ଥାନୀୟ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରୁ ବା ଅନ୍ଲାଇନ୍ ଫର୍ମରେ ପୂରଣ କରି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯିବ। - ପରିବାର ସାମାନ୍ୟ ପ୍ରମାଣ (Family Documents):
o ପରିବାରର ସାଧାରଣ ପ୍ରମାଣପତ୍ର (ଯେପରିକି ପଟା, ଜନମ ସର୍ଟିଫିକେଟ୍) କିମ୍ବା ଶାରୀରିକ ଅସମର୍ଥତା ପ୍ରମାଣ ପତ୍ର ଏହା ପ୍ରମାଣିତ କରିପାରିବ। - ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ପରିଚୟ ପତ୍ର (Personal Identification Proof):
o ପାନ୍ ନମ୍ବର କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଯେକୌଣସି ଆଧିକାରିକ ପରିଚୟ ପତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରାଯିବା।
ସାରାଂଶ:
ଏହି ସମସ୍ତ ଦଲିଲ୍ ସଂଗ୍ରହ କରି ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସଠିକ୍ ଭାବେ ପୂରଣ କରି, ଆପଣ ଡିସଅବିଲିଟି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତ କରିପାରିବେ। ଏହି ସର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରାପ୍ତି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସରକାରୀ ସ୍ଥାନୀୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ କିମ୍ବା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠାରେ ସମ୍ପାଦିତ ହୁଏ।